Een basisinkomen geeft iedereen FIRE

1 CommentDiversen, , , ,
Leestijd: 2 minuten

De beweging die bekend staat als FIRE – een heerlijk pakkend acroniem voor Financial Independence Retire Early – heeft de laatste tijd een moment gehad. Nog maar een paar jaar geleden was het een losjes samengesteld team van bloggers en hun aanhangers, die het evangelie van ultrazuinigheid predikten als een middel om op jonge leeftijd financiële onafhankelijkheid te bereiken en uit de ratrace te stappen.

Maar de laatste tijd heeft het een veel breder publiek bereikt via populaire podcasts en boeken, en heeft het veel aandacht gekregen – en enige spot – van de reguliere media die erover hebben bericht.
Onlangs op radio1 een interview:

Bastiaan Starink, hoogleraar Arbeidsmarkt, Pensioenen en Belasting is teleurgesteld over het “Retire Early”, omdat hij denkt dat mensen stoppen met werken. Maar het is duidelijk dat je kunt stoppen met geld verdienen via werk. Ook in de FIRE beweging is het feit dat als je geen geld meer hoeft te verdienen dat je dan andere dingen kunt gaan doen, ook op het gebied van vrijwilligerswerk.
Starink wil graag dat werkgevers “dingen kunnen afdwingen”, en daar zit ‘m nou net de kneep: dat willen we helemaal niet als vrijwilligers.

Het verlangen naar een vroege vrijheid van het werken voor geld door de FIRE-fans kan ook op een andere manier worden ingevuld. Een onvoorwaardelijk hoog genoeg basisinkomen is daar een goed voorbeeld van. En daar profiteert niet alleen de slimme zuinige FIRE-fan van maar iedereen!
Je hoeft dan niet op een houtje te bijten om in de toekomst weer op een houtje te bijten. Bovenop het basisinkomen kun je je FIRE-activiteiten desnoods gewoon doorzetten als pensioen-opbouw.

Dit citaat komt van Hans Geurts, uit zijn boek de 3e Verlichting.

“De FIRE beweging, waarbij vooral jongeren van alles verzinnen om maar zo vroeg mogelijk te stop- pen met werken en financieel binnen te zijn, gaat volledig voorbij aan een collectieve verbeelding en vind ik persoonlijk behoorlijk verwerpelijk. Het is een ultieme neoliberale en egoïstische exponent van deze tijd. Zet die persoonlijke energie om in een collectieve daad. Stem gewoon met zijn allen voor een fatsoenlijk verhaal en kies voor het basisinkomen als een structurele oplossing voor de toekomst! Want OBi levert niet alleen élk individu, maar iedereen het gewenste resultaat: weinig tot geen financiële zorgen, nu en straks.”

1 Comments

  1. Geert-Jan van der Wolf

    Wat voor mij feilloos te horen was, was de fundamentele levensbeschouwelijke verschillen tussen de dame, naam vergeten, en de hoogleraar. Deze laatste verwoordde naadloos wat hij geloofd. Gelooft dat een gezagsverhouding in de arbeidsrelatie nodig is. Die gezagsverhouding is nodig om mensen tot handelingen te kunnen forceren. Forceren om ze dingen te laten doen waar ze anders geen medewerking aan zouden geven. Het slavernij verleden is nog altijd geen geschiedenis. Het wordt nog altijd als een valide, rationeel, ethisch standpunt door mensen aangevoerd als handelingsperspectief.

    De dame gaat in haar praten voorbij aan dit mechanisme. De nog altijd aanwezige en in standgehouden slavernij binnen de huidige werkgever-werknemer-relatie. Het bestaan van banen waarin mensen zelf geen ‘zin’ ervaren, bezie, erken ik als een indicatie. De indicatie dat de slavernij-functionaliteit in onze arbeidsmarkt nog altijd aanwezig is. De dame vertelt vooral over het maken van eigen keuzes. Haar denken is gebaseerd op autonomie. In een totaal afhankelijke situatie binnen de huidige maatschappijlijke functionaliteit. Zij stelt die in dit interview nergens in twijfel. Zij vertelt hoe zij samen beslissingen nemen over waar zij in hun leven aan willen werken, voor willen werken. Daarin staan welzijn en welbevinden van alle betrokkenen centraal. De groep betrokkenen bestaat uit alleen de mensen van dat huishouden. Deels wijs ik dat voor mijzelf toe aan welbegrepen functionaliteit van autonomie. Deels aan de maatschappelijke druk om afgescheiden te denken. Een algemene, in onze Nederlandse gemeenschap aanwezige tendens. Een tendens die volgens mij kan worden beschreven met de zegswijze: “Ieder voor zich en God voor ons allen!” Levensbeschouwelijk is voor de dame echter helder dat zij haar eigen keuzes maakt. Zelf kiest wat zij belangrijk vindt voor haar groep van betrokkenen en zichzelf. Belangrijk om voor en aan te werken voor het creëren en onderhouden van hun welzijn, welvaart en welbevinden. De hoogleraar vindt van zichzelf dat hij ondergeschikt dient te zijn aan een verlangen dat uit ‘de massa’ naar voren komt. Mogelijk vanuit een levensbeschouwelijk mensbeeld waarbij een mens nooit en te nimmer misbruik van een ander zal maken en per definitie gericht is op het algemeen belang. Mogelijk genuanceerd naar de groep van ‘weldenkende’ mensen. Met als grotere, betekenisgevende geheel het ophopen van kapitaal, veelal omschreven als ondernemerschap.

    Deze FIRE-aanhangenden kunnen mogelijk de voordelen van een Onvoorwaardelijk Basisinkomen volgens mijn definitie en nog een aantal andere definities wel begrijpen. Zij zullen er echter niks mee doen is mijn inschatting. Ik vermoed dat ook deze dame nog altijd gelooft dat het economisch bestel een ‘T.I.N.A.’-structuur is. T.I.N.A. als acroniem voor “There Is No Alternative”. Om haar doelstellingen waar te maken, is dat ook zo. Zou kapitaal ophoping breed aanvaardt als levensbedreigend menselijk gedrag worden erkend, dan kan ze haar doelstelling op geen enkele manier meer bereiken. Dat ze dan alles wat in afgeleide, nu nog als secondaire, ondergeschoven beziene en ervaren functionaliteit van het maatschappelijk leven zal kunnen gaan genieten zonder daar voor te hoeven ‘werken’, valt nog buiten (haar) beeld.

    Voor mij wordt steeds duidelijker welk maatschappelijk denken dient te veranderen om tot een Onvoorwaardelijk Basisinkomen te komen. Zolang het huidige geloof in het algemeen in gebruik zijnde economische stelstel levend blijft, gaat het OBi er nooit komen. Zoals we met onze onderlinge discussies over varianten van het OBi binnen dit huidige economische stelsel al aantonen. Tot dat algemeen verbreidt aanvaard wordt dat letterlijk niemand voor zijn/haar geld hoeft te werken zal het OBi een irrationele droom blijven. Werken wordt hier door mij in deze laatste zin volgens de Feodalistisch Monetaristisch Winstmaximaliserende Corporatistisch Economistische definitie gebruikt. De definitie die ook door de hoogleraar gehanteerd wordt.

    Volgens mij dient er nog heel wat gedroomd te worden over leven in een maatschappij gebaseerd op OBi.

    Hartelijke groet,

    Geert-Jan van der Wolf

Comments are closed.
%d bloggers liken dit: